OBSİDİYEN
Lavın hızlıca soğuması ve kristalleşmeye yetecek kadar zaman geçmeden donmasıyla oluşur. Genellikle felsik lav akıntılarının, soğumanın hızlı olduğu kenar bölümlerinde bulunur. Kristal yapıda olmadığından, keskin kıyıları moleküler inceliğe ulaşabilir. Bu özelliğinden ötürü eski çağlarda ok ucu olarak kullanılmış, günümüzde ise cerrahların kullandığı neşterlerin kesici kısımlarında kullanılmaktadır.Hali hazırda obsidyene cam haline gelmesi için 2 etken vardır. Soğuma hızı ve Bileşimindeki SiO2 miktarıdır.
Obsidyenler özellikle siyah olmakla beraber Yeşil Obsidyen (Nemrut Dağı-Tatvan), Kırmızı Obsidyen (İkizdere-Rize), Büyük göllü dağında siyah gibi değişik renklere sahiptir. Hasan Dağı Obsidyenlerinde mikroskopla incelenmesinde bol miktarda demir mineralleri içermektedir. İkizdere obsidyenlerinin içeriğine bakıldığında altın mineraline rastlanmıştır.
OBSİDİYEN FİZİKSEL ETKİLERİ
Bedenin elektriğini boşaltmak için uygun bir taştır.
Karaciğerin temizlenmesinde faydalıdır. Bu amaçla kullanımında, karaciğerin üzerine yumruk büyüklüğünde bir obsidyen taşı koyularak on ila otuz dakika beklenir. Ancak bu süre aşılmamalı ve bu durumda uyuyakalınmamalıdır.
OBSİDİYEN METAFİZİKSEL VE PSİKOLOJİK ETKİLERİ
Kızgınlık ve öfke duygularını yokeder. Obsidyen, kendi içinize bakmaktan çekindiğinizde size yardımcı olur. İçinizdeki olumsuz düşünce ve duyguları güçlendirerek, onları farketmenizi sağlar. Hatırlamak istemediğiniz anılarınızdan kurtulmanıza yardımcı olur. Böylece olumlu duygularınız harekete geçer. Obsidyen bu özellikleri nedeniyle kendinizi gergin hissetmenize neden olabilir. Fakat, ancak içinize korkusuzca bakabildiğinizde olumlu değişikliklere adım atabileceğiniz için, herkesin ihtiyacı olan bir taştır. Obsidyen, içinizdeki ışığı farketmenizi sağlar.
- OBSİDYEN,VOLKANİK HAREKETLERİN GERÇEKLEŞTİĞİ BÖLGELERDE ÇIKARTILAN DOĞAL CAMIN ÇOK GÜZEL BİR FORMUDUR.ÖZELLİKLE SİLAH YAPIMINDA KULLANILDIĞI, ESKİ ÇAĞLARDAN BERİ BİLİNMEKTEDİR.GÜNÜMÜZDE OBSİDYEN, SÜS TAŞI OLARAK TAKI YAPIMINDA TERCİH EDİLİR.
- Obsidyen, değerli bir taş olmasına rağmen, ayrı bir kimyasal bileşimi yoktur ve bu yüzden kaya oluşumu olarak tanımlanır.Genellikle siyahtır ama mavi,kahverengi,yeşil,gri yada kırmızı renklerde karşımıza çıkabilir.Obsidyenin orijinal adı “obscure”dir.Latin “lapis obsianus”un yanlış bir tercümesi olmasına rağmen;bu günümüzde Etyopya nın bölgesinde adı obsius yada obsidius adlı bir kişi tarafından keşfedilmesinden sonra Plint the Elder tarafından kullanılan terimdi.
- Obsidyen, sıvı lavlar çobuk soğuduğu takdirde oluşan silis zengini şekilsiz kristalli bir mineraldir.Obsidyen, başlıça camdan meydana gelir.Kristalik yapısı yoktur ve yüzde yüzde birden daha az su içerir.
- Çoğunlukla çok keskin olduğu için, binlerçe yıldır obsidyen bıçak ve ok uçlarında kullanılmıştır.Obsidyen aynı zamanda taş çağın’dan beri maskeler, aynalar ve kesme aletlerinin yapımında’da terçih edilmiştir.
KESİM
Günümüzde, obsidyen daha çok kesilip cilalanarak takı yapımında kullanılır.Obsidyen kolyelerde,yüzüklerde kaboşon kesim ve yuvarlak kesimler oldukça popülerdir.Faset kesim de işlenir.Koyu homojen renkte olan obsidyenler çeşitli süs eşyalarının yapımında kullanılır.
KRİSTALİTLER
Tek obsidyen örnekleri çok çeşitli kristal formları olabilir.Renkleri tekdüze ve değişmez olabilir ama aynı zamanda görünüşte damarlı yada noktalı olabilirler.Bazı obsidyenler de iç balomcuklar yada kristalit denilen kar taneli obsidyen bu taşın en ender ve değerli çeşididir.Yüzeydeki farklı damarlar bazen yüzey boyunca çıplak gözle görülebilir.ve bu lavanın hızlı şekilde soğumasından kaynaklanır.
KULLANIM ALANLARI
Obsidyen, tarih öncesi zamanlardan beri alet ve heykal yapımında kullanılmıştır.Arkeologlar tarafından keşfedilen bazı eski objeler günlük yaşam için yapılmıştır ama eski mısır medeniyeti ile birlikte obsidyen böçek (bok böçeği) şeklindeki mücevherlerde, mühürlerde ve süs takılarında kullanılmıştır.Arkeolojik araştırmalar eski Afganistan , iran , Mezopotamya ve sürüye‘ye ait çeşitli obsidyen sanat eserlerine raslanmıştır.Değerli taş aynı zamanda bir çok eski Amarika medeniyetinde de kullanılmıştır, örneğin eski yucatan halkı obsidyen taşını kutsal sayarak kurban etme törenlerinde kullandıkları bıçakları bu taştan yapmışlardır.
ENDÜSTRİYEL KULLANIMI
Günümüzde, süs eşyası olarak kullanılmasının yanı sıra obsidiyen, endüstride “kaya yünü” olarak bilinen maddenin yapımında başlıça kaynaktır.Aynı zamanda mineral yünü olarak da bilinen bu madde, düşük dereceli obsidyenin soğuması sırasında araya giren hava baloncukları ya da buhar sonucunda oluşan kaliteli lifleri ile camsı bir maddedir.Kaya ya da mineral yünü ısının yada sesin gaçmesini önlemek için paketleme işinde kullanılır.
OBSİDİYEN VE CAM
Cam, binlerce yıldır yaşamımızı kolaylaştıran, güzelleştiren bir malzeme... Camın doğal hali obsidiyen, bundan milyonlarca yıl önce yanardağ eteklerinde yüksek sıcaklık ve basınçla püsküren lavların hızla soğuması ile ortaya çıkmış. Siyah, kırmızı ve yeşil renklerde görülen doğal cam, eski Anadolu medeniyetlerince birtakım gereçler ve ilk aynaların yapımında kullanılıyordu. Rastlantısal bir buluş olduğu söylenen cam, ilk olarak MÖ 3500’lü yıllarda Anadolu ve Mezopotamya civarında insan eliyle üretilir. Roma tarihçileri, Fenikeli denizcilerin, Mısır kıyılarına yanaşan ticari gemilerden indirdikleri natron külçelerinin (doğal sodyum karbonat) yanında yaktıkları ateş ve kum bir araya gelince, sabah uyandıklarında ilk camla karşılaştıklarını anlatır.
Doğu Akdeniz ve Güney Anadolu’da başlayan, Anadolu, Roma ve Bizans sanatına yön veren camın yolculuğu, Dolmabahçe Sarayı ‘Camlı Köşk’te düzenlenen bir gezici sergiye de esin kaynağı oldu. Milli Saraylar Daire Başkanlığı ve İtalyan Kültür Merkezi işbirliğinde hazırlanan serginin girişim grubu ise 3. Boyut’tan Didem Çapa, cam sanatçıları Gültekin Çizgen ve İzzettin Baki’ydi. İtalya’nın Pavia kentinden Sartirana Sanat Vakfı ile Tasarım, Dekoratif Sanatlar ve Mimari Müzesi (MADD) işbirliğiyle Padovalı cam sanatçısı Angelo Rinaldi’nin Murano camlardan oluşan koleksiyonunu, İstanbul durağında da Türk cam sanatçılarının eserleriyle birlikte sundu.
Osmanlı İmparatorluğu’nun 500 yıllık ‘cam yolu’ da bu yolculuğun izlerini taşır. İlk cam fabrikası, Beykoz’da Venedik camcılığının dışa açılmaya başladığı 1790’lı yıllarda kurulmuş. Bu usta camcılar, Avrupa’daki saraylara cam fabrikası kurmak için çağrılıyor; Osmanlı İmparatorluğu da, uzun yıllardan beri Venedik ustalığını ülkeye getirmek istiyordu. Beykoz camı, Osmanlı yaratıcılığı ile Batı sanatı ilişkilerinin ilk simgelerinden biri... Beykoz camcılığı geleneği üzerine köklenen Paşabahçe Cam Fabrikası, sonraki adıyla Şişecam, bugün dünya pazarında söz sahibi.
KÖKENİ
Obsidyen, volkanik lavların kristalleşmesine izin vermeden çok çabuk soğuduğunda ortaya çıkan şekilsiz bir kayadır.Obsidyen, insanlık tarafından keşfedilmiş ve kullanılmış ilk taşlardan biridir ve günümüzde hala yeni kaynaklar volkanik hareketler sonucu oluşabilmektedir.En önemli bölgelerin başında Ekvator, Guatemala, Macaristan, İzlanda, Sicilya’nın Lipari adaları (İtalya ), Japonya Java (Endonezya), Meksika , Peru, ve Kamchatka (Rusya)gelir.ABD ‘de Hawai Adalarındaki volkanik aktiviteler sonucu yeterli miktarda kaynak bulunur.Bunun dışında Arizona ve New Mexico’ da bulunan ender , siyah obsidyen yumrularına”apaçi gözyaşı”adı verilir.
ÖZELLİKLERİ
Obsidyen bir mineral grubuna ait değildir ve volkanik vitraylı kaya formasyonu olarak sınıflandırılır.Temelde silikon oksijenden meydana gelmesine rağmen, kimyasal bileşimi çok değişken olduğundan dolayı kategorize etmek zordur.Obsidyenin kristal yapısı olmaması nedeniyle şekilsiz değerli taş olarak tanımlanır. Hakim koyu rengine rağmen, sırlanmamış beyaz bir porselen parçasına sürtüldüğünde, sarı bir ince çizgi bırakır.Obsidyene bir çekişle vurulduğunda parçalanır ve geride deniz kabuğuna benzer bir parça bırakır.DİKKAT:Obsidyen parçaları çok keskin olabilir ve kok dikkatli tutulmalıdır.
OBSİDYEN
- Grubu : Volkanik camsı kaya
- Kristalik Sistem : Şekilsiz
- Kimyasal Formülü : Çeşitli silikatlar
- Sertlik : 5
- Yoğunluk : 2.35
- Bölünüm : Yok
- Çatlama : Konkodial
- Renk : Siyah,yeşil,kahverengi ve gri tonları
- Damar : Mat sarı
- Parlaklık : Camsı
- Işınırlık : Yok